Sa mộc - những "chàng lính gác" ngày đêm không ngủ ở Hà Giang

06/01/2023

Những ngày này, người ta đang rộn ràng với một mùa hoa tam giác mạch đẹp nao lòng mà quên đi vẻ đẹp của một loài cây có tên Sa mộc - biểu tượng cho sự vượt khó đi lên của mảnh đất địa đầu Tổ quốc.

Cao nguyên đá Đồng Văn. Ảnh: NAG Cao Anh Tuan

Cao nguyên đá Đồng Văn. Ảnh: NAG Cao Anh Tuan

Ở Hà Giang, bốn bề đá sắc nhọn, xám ngắt. Con người bị bao vây, thu nhỏ và cô độc, yếu ớt hơn bởi giữa ma trận của vương quốc đá. Sự hiện diện của sa mộc giữa cao nguyên đá khiến sự sống sinh sôi, bởi màu xanh hiếm hoi chống chọi, tương phản với sắc xám ngoét của đá. Sa mộc là loài cây có sức sống mãnh liệt duy nhất ở cao nguyên đá tồn tại, sinh sôi từ bao đời nay. Nó chấp nhận trước hanh khô và nắng lửa của đất trời. Nó chấp nhận cái rét tái tê. Bốn mùa không rụng lá, che chắn cho bóng mát dưới gốc. Cây to, tỏa bóng cả một vùng rộng. Những ngày nắng lửa, ai đó hoảng hốt, ngơ ngác giữa vùng núi đá trọc trụi, thì mơ ước thèm một bóng sa mộc, để nghỉ ngơi, cho bàn chân bớt mỏi, cho trái tim đỡ hanh hao...

Duyên dánh sắc màu sa mộc giữa lòng cao nguyên đá - Ảnh: cristal tran

Duyên dáng sắc màu sa mộc giữa lòng cao nguyên đá - Ảnh: cristal tran

Sa mộc còn được biết đến với tên gọi khác là sa mu, một loài cây thân gỗ họ hàng với hoàng đàn, có nguồn gốc từ Trung Quốc. Do đặc tính chịu được thời tiết khắc nghiệt lẫn địa hình khô cằn mà sa mộc thường được trồng rất nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta từ Lào Cai, Lai Châu, Lạng Sơn đến Cao Bằng,... Nhưng nhiều nhất và đẹp nhất phải kể đến Đồng Văn - cao nguyên đá nổi tiếng khắp cả nước.

Hà Giang được điểm tô bởi gam màu của sa mộc từ bản làng. Ảnh: NAG Cao Anh Tuan

Hà Giang được điểm tô bởi gam màu của sa mộc từ bản làng. Ảnh: NAG Cao Anh Tuan

Chỉ một mình loài cây có tên sa mộc cũng đủ sức thuyết phục con người. Sa mộc thân thẳng tắp, lá vút lên cao, nhọn như những mũi kim, đâm thẳng lên bầu trời. Chỉ có mũi tên của sa mộc mới có thể khiến bầu trời u ám mờ sương của cao nguyên đá bớt âm u, lạnh giá hơn. Sa mộc khiến người ta liên tưởng đến rừng xà nu mà nhà văn Nguyên Ngọc đã viết, bởi sức sống mãnh liệt của mình.

Sa mộc như biểu tượng sống của người Hà Giang - Ảnh: Hieu Dao

Sa mộc như biểu tượng sống của người Hà Giang - Ảnh: Hieu Dao

Thích nhất là lúc đi qua các cung đường đèo trên cao, mắt phóng xuống bên dưới, ẩn hiện trong làn sương mờ đang lảng bảng quấn quýt là hàng sa mộc nhấp nhô uốn lượn, trông vừa giống cơn sóng lạ vừa y như các chiến sĩ canh gác đang làm tốt công việc bảo vệ mảnh đất quê hương của mình. Sa mộc thân thiết với người Đồng Văn như bạn hữu lâu năm, có lúc lại trở thành ‘thần bảo hộ’ cho người đồng bào từ bao đời nay, dẫu có ‘mệt nhoài’ vẫn chẳng một lời ca thán.

Sa mộc gắn bó với người đồng bào ở Hà Giang. Ảnh: Dung Nguyen

Sa mộc gắn bó với người đồng bào ở Hà Giang. Ảnh: Dung Nguyen

Hàng sa mộc nổi tiếng nhất ở Đồng Văn phải kể đến lối vào dinh thự vua Mèo Vương Đức Chính ở Sà Phìn. Tại dinh thự vua Mèo, sự hiện diện của sa mộc khiến người ta quên đi sự tồn tại của đá. Sa mộc lừng lững, uy nghi, cao hơn chục mét, cánh tay cành xòe lá, tua tủa, chĩa về 4 hướng.  Nửa như mời gọi, nủa như vẫy chào. Nếu vô tình đi qua, ta có cảm giác như tán lá vẫy theo, trách móc và thu dần, xa dần... rồi bất chợt biến mất sau bóng núi. Để rồi, cảm giác có lỗi với cây cứ lớn dần, không dễ nguôi ngoai...

Cao hơn 10 m với dấu vết thời gian hằn trên thân gỗ, hai hàng cây này nhìn uy nghiêm như những người lính gác tận tụy. Ảnh: Vân Ánh

Cao hơn 10 m với dấu vết thời gian hằn trên thân gỗ, hai hàng cây này nhìn uy nghiêm như những người lính gác tận tụy. Ảnh: Vân Ánh

Đâu cần kiêu sa lộng lẫy, đâu cần hào nhoáng lung linh, có một Đồng Văn mộc mạc và thuần khiết như thế cũng đủ làm cho người ta thương nhớ lắm rồi. Đi qua bao mùa hoa trên cao nguyên đá, người ta lại nhận ra vẻ đẹp dung dị nhưng đầy duyên dáng của sắc màu sa mộc vẫn đang điểm tô từng tháng ngày cho miền biên viễn. Ấn tượng khó quên của sa mộc bỗng dưng trở thành sức hút làm trái tim rạo rực, thôi thúc đôi chân tìm về non cao, để thả mình vào ‘ngôi làng sa mộc’ nhỏ nên thơ mơ màng trong câu chuyện cổ tích ngọt lịm.

Khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của Hà Giang cùng PYS Travel

Tour du lịch Hà Giang từ Hà Nội (3 ngày 2 đêm)

Tour du lịch Hà Giang từ TP.HCM (4 ngày 3 đêm)

DTH

Điều khoản và phản hồi về việc sử dụng hình ảnh trên website này vui lòng xem tại đây

Đăng ký nhận ưu đãi

Mỗi ngày chúng tôi đều gửi đến khách hàng của mình những tin tức thú vị, những ưu đãi hấp dẫn