Người Trung Quốc ăn Tết Âm hay Dương? Giải thích đầy đủ

Khi nhắc đến các lễ hội lớn ở Trung Quốc - quốc gia có nền văn hóa và lịch sử phong phú nhất nhì thế giới - nhiều người thường thắc mắc về ngày lễ quan trọng nhất. Sự giao thoa mạnh mẽ giữa văn hóa phương Đông truyền thống và phương Tây hiện đại đặt ra một câu hỏi lớn: Trung Quốc ăn Tết Âm hay Dương?

Lời giải đáp ngắn gọn là: Trung Quốc đón chào cả hai dịp Tết. Tuy nhiên, Tết Âm Lịch (hay còn gọi là Xuân Tiết - 春节) mới chính là lễ hội truyền thống, quan trọng và lớn nhất trong năm của người dân nước này. Đây là dịp sum họp gia đình, nghỉ ngơi kéo dài và duy trì các phong tục cổ truyền hàng nghìn năm. Bài viết này sẽ phân tích rõ ràng vai trò, phong tục của từng dịp Tết, giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt và tầm quan trọng của hai ngày lễ này trong đời sống văn hóa Trung Quốc, đồng thời cung cấp kinh nghiệm du lịch hữu ích.

 

Ảnh sưu tầm

Khi tìm hiểu về văn hóa của đất nước tỉ dân, một trong những thắc mắc phổ biến nhất là Trung Quốc ăn Tết Âm hay Dương? Câu trả lời không chỉ đơn thuần là "có" hay "không", mà còn liên quan đến vị thế và ý nghĩa của từng ngày lễ trong đời sống xã hội và văn hóa của người dân nước này.

1. Giải đáp trọng tâm: Vị thế của Tết Âm và Tết Dương

1.1. Vị thế của Tết Âm Lịch (Lunar New Year - Xuân Tiết)

Không nghi ngờ gì nữa, Tết Âm Lịch Trung Quốc chính là ngày lễ quan trọng và thiêng liêng nhất trong năm.

- Tết Âm Lịch là ngày nghỉ lễ chính thức dài nhất (thường kéo dài 7 ngày theo quy định nhà nước), gắn liền với truyền thống gia đình sâu sắc. Đây là thời điểm diễn ra "Xuân Vận" - cuộc di cư lớn nhất hành tinh, khi hàng trăm triệu người dân di chuyển về quê ăn Tết.

- Ngày lễ này được người Trung Quốc gọi là "Xuân Tiết" (Spring Festival), đánh dấu sự khởi đầu của mùa xuân, mùa sinh sôi nảy nở. Các phong tục như dán câu đối đỏ, lì xì, cúng bái tổ tiên và ăn bữa cơm đoàn viên đêm giao thừa là không thể thiếu.

- Khẳng định: Người Trung Quốc ăn Tết nào? Chắc chắn đó là Tết Âm Lịch, nơi mọi giá trị văn hóa, tín ngưỡng được gìn giữ trọn vẹn.

1.2. Vị thế của Tết Dương Lịch (Solar New Year)

Trong khi đó, Tết Dương Lịch Trung Quốc lại có một vị thế khác biệt.

- Ngày lễ này chỉ là ngày nghỉ lễ ngắn (thường là 1 ngày nghỉ chính thức), mang tính chất hành chính, quốc tế để đồng bộ với lịch chung của thế giới.

- Lễ Tết Dương Lịch ít có phong tục truyền thống đặc trưng. Chủ yếu chỉ diễn ra các hoạt động giải trí công cộng và các sự kiện đếm ngược tại các thành phố lớn.

Vậy, Trung Quốc có ăn Tết Âm không? Có, và đó không chỉ là một ngày lễ mà còn là lễ hội văn hóa lớn nhất và quan trọng nhất, nơi truyền thống Tết Âm Lịch Trung Quốc được tôn vinh.

Ảnh sưu tầm 

2. Tết Nguyên Đán Trung Quốc (Âm Lịch) - Lễ hội Đoàn Viên và Truyền Thống

Câu hỏi "nên ăn Tết Dương hay Tết Âm" dường như đã có câu trả lời rõ ràng khi nhìn vào tầm quan trọng của Tết Nguyên Đán Trung Quốc. Lễ hội này không chỉ là một kỳ nghỉ, mà là một sự kiện văn hóa, xã hội và gia đình sâu sắc, kéo dài và chi phối mọi mặt đời sống, khẳng định rõ ràng rằng Trung Quốc là một đất nước ăn Tết Âm lịch theo truyền thống hàng nghìn năm.

2.1. Nguồn gốc và Ý nghĩa của Tết Nguyên Đán Trung Quốc

 Nguồn gốc của Tết Nguyên Đán (còn gọi là Xuân Tiết) ở Trung Quốc có lịch sử vô cùng lâu đời, bắt nguồn từ thời cổ đại gắn liền với việc cúng bái tổ tiên, thần linh và cầu mong mùa màng bội thu. Một truyền thuyết phổ biến là sự tích về Niên (Nian), một con quái vật chuyên phá hoại vào đêm cuối năm. Người dân phát hiện ra Niên sợ màu đỏ, tiếng ồn lớn và lửa, từ đó hình thành nên các phong tục đốt pháo, dán đối liễn đỏ và treo đèn lồng.

Ảnh sưu tầm

Ý nghĩa cốt lõi của Tết Nguyên Đán là Đoàn viên (Tuán Yuán). Dù con cái làm ăn, sinh sống ở bất cứ đâu, họ đều phải trở về nhà để sum họp với gia đình trong bữa cơm tất niên. Bên cạnh đó, Tết còn mang ý nghĩa cầu mong may mắn, sức khỏe và thịnh vượng chonăm mới thông qua các hoạt động chúc tụng, lì xì và cúng bái.

Tham khảo ngay >> Tour Trung Quốc: Thượng Hải - Tô Châu - Hàng Châu - Ô Trấn - Disneyland 5 ngày 4 đêm từ Hà Nội

Tour Trung Quốc: Thạch Lâm - Côn Minh - Kiệu Tử Sơn - Kiến Thủy - Mông Tự 5 ngày 4 đêm từ Hà Nội - Tết Nguyên Đán 2026

2.2. Các giai đoạn chuẩn bị và Phong tục truyền thống

Tết Nguyên Đán Trung Quốc không chỉ diễn ra trong ba ngày mà là cả một quá trình chuẩn bị kéo dài từ cuối tháng Chạp đến giữa tháng Giêng âm lịch.

- Trước Tết (Tiểu Niên - Khoảng ngày 23 tháng Chạp): Mọi người bắt đầu dọn dẹp nhà cửa để "quét sạch" những điều không may mắn của năm cũ. Đây cũng là thời điểm sôi nổi để mua sắm đồ Tết (quần áo mới, bánh kẹo, đồ trang trí) và chuẩn bị các món ăn đặc biệt như làm dưa muối, mứt.

- Đêm Giao Thừa (Chuẩn bị đón Xuân): Đây là khoảnh khắc thiêng liêng và quan trọng nhất.

Các thành viên trong gia đình tụ họp để dùng bữa cơm tất niên (Nián Yè Fàn). Bữa ăn này phải có các món ăn mang ý nghĩa may mắn.

Ảnh sưu tầm 

Cả nhà cùng nhau xem Gala Xuân Tiết (Spring Festival Gala) trên kênh CCTV, một chương trình giải trí tổng hợp kéo dài xuyên đêm giao thừa. Tùy vào quy định của từng khu vực, người dân thường đốt pháo và pháo hoa để xua đuổi tà ma và chào đón năm mới với tiếng nổ rộn ràng, vui vẻ.

- Mùng 1 Tết: Mọi người mặc quần áo mới, đi thăm hỏi họ hàng, chúc Tết (Bái Niên). Trẻ em sẽ được nhận lì xì (Hồng Bao) màu đỏ từ người lớn, tượng trưng cho lời chúc may mắn và tiền tài.

- Mùng 5 Tết (Phá ngũ): Phong tục này còn gọi là "Phá Ngũ", được coi là ngày đón Thần Tài (Caishen) và là ngày người dân bắt đầu kinh doanh trở lại sau kỳ nghỉ dài.

- Ngày cuối cùng (Tết Nguyên Tiêu - Mùng 15 tháng Giêng): Đây là lễ hội đèn lồng, chính thức kết thúc lễ Tết Nguyên Đán. Mọi người thưởng thức bánh trôi (Thang Viên/Viên Tiêu), ngắm đèn lồng và tham gia các hoạt động văn hóa truyền thống.

2.3. Ẩm thực đặc trưng (Tầm quan trọng của món ăn)

Trong Tết Trung Quốc, món ăn không chỉ để ăn mà còn mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.

- Bánh Chẻo (Jiaozi): Là món ăn bắt buộc phải có trong bữa tất niên ở miền Bắc Trung Quốc. Hình dáng của Jiaozi giống như thỏi vàng cổ, do đó nó tượng trưng cho sự đoàn tụ và tiền tài.

- Bánh Trôi Nước (Thang Viên - Tangyuan): Phổ biến hơn ở miền Nam. Hình tròn của Thang Viên tượng trưng cho sự viên mãn và sự sum họp trọn vẹn của gia đình.

 - Món ăn có ý nghĩa: Người Trung Quốc đặc biệt chú trọng đến sự đồng âm giữa tên món ăn và lời chúc.

• Cá (Yú): Luôn có một món cá trong bữa ăn tất niên để cầu mong "Niên niên hữu dư" (Nián nián yǒu yú - Dư dả quanh năm).

• Bánh Tết (Nián Gāo): Một loại bánh làm từ gạo nếp. "Niên Cao" đồng âm với "Niên cao nhất phẩm" (Năm sau thăng tiến cao hơn), tượng trưng cho sự thăng tiến trong công việc và cuộc sống.

2.4. Khám phá Cách Trung Quốc ăn Tết theo vùng miền

Do sự khác biệt về địa lý và văn hóa, cách người dân Trung Quốc ăn Tết cũng có sự phân hóa rõ rệt:

- Miền Bắc (lạnh): Với khí hậu lạnh giá, ẩm thực Tết tập trung vào các món nóng và giàu năng lượng, đặc biệt là Jiaozi (Bánh Chẻo) và các món thịt hầm. Các hoạt động đốt pháo và các hoạt động ngoài trời như trượt băng, đi chợ Tết ở các ngôi chùa được ưa chuộng hơn.

- Miền Nam (ấm hơn): Tập trung vào Thang Viên (Bánh Trôi), các món ăn hải sản, và các món ăn ngọt cùng với việc trang trí nhà cửa bằng lễ hội hoa rực rỡ. Các hoạt động cúng bái và thăm viếng họ hàng được tiến hành trang trọng hơn.

3. Tết Dương Lịch Trung Quốc - Sự kiện hiện đại và Quốc tế

3.1. Nguồn gốc và Ý nghĩa

Tết Dương Lịch, hay còn gọi là Nguyên Đán theo lịch quốc tế (Solar Calendar), được chính thức công nhận là ngày lễ quốc gia sau khi Trung Hoa Dân Quốc thành lập vào năm 1912. Mục đích chính của ngày này là kỷ niệm sự khởi đầu của năm mới theo lịch quốc tế, đồng bộ hóa với hệ thống lịch pháp toàn cầu.

Không giống như Tết Âm Lịch mang ý nghĩa tâm linh và truyền thống sâu sắc, Tết Dương Lịch ở Trung Quốc chủ yếu mang tính chất kỷ niệm và hiện đại. Nó là một ngày lễ để mọi người nhìn về phía trước, đón nhận những xu hướng quốc tế, và không gắn liền với các hoạt động cúng bái hay thờ cúng tổ tiên.

3.2. Phong tục hiện đại

Tết Dương Lịch chỉ là một ngày nghỉ ngắn (thường kéo dài 1-3 ngày, tùy thuộc vào cách ghép nối cuối tuần). Do thời gian nghỉ ngắn, không có hiện tượng "đại di cư" (Chunyun) lớn như Tết Âm lịch. Người dân Trung Quốc thường sử dụng ngày nghỉ này để nghỉ ngơi, thực hiện các chuyến du lịch ngắn ngày hoặc đơn giản là tụ tập bạn bè.

Các hoạt động nổi bật nhất thường diễn ra ở các thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh:

- Đếm ngược (Countdown): Các sự kiện đếm ngược hoành tráng được tổ chức tại các địa điểm mang tính biểu tượng như Bến Thượng Hải hay các quảng trường lớn, thu hút đông đảo giới trẻ và du khách quốc tế.

- Mua sắm và giải trí: Các trung tâm thương mại tổ chức chương trình giảm giá lớn, và mọi người tận dụng cơ hội để mua sắm hoặc xem phim, giải trí.

3.3. Du lịch Tết Dương Lịch

 Nếu bạn đang cân nhắc Trung Quốc ăn Tết Âm hay Dương để lên kế hoạch du lịch, thì Tết Dương Lịch là một lựa chọn tuyệt vời:

- Ít ảnh hưởng đến dịch vụ du lịch: Khác với Tết Âm lịch, hầu hết các cửa hàng, nhà hàng, và dịch vụ công cộng ở Trung Quốc vẫn hoạt động bình thường trong dịp Tết Dương Lịch. Điều này giúp du khách dễ dàng hơn trong việc tham quan, ăn uống và mua sắm.

- Ít đông đúc hơn: Lượng khách du lịch và người dân di chuyển trong dịp này ít hơn rất nhiều so với Tết Âm, khiến trải nghiệm du lịch của bạn thoải mái và dễ chịu hơn, đồng thời giá cả dịch vụ cũng không tăng đột biến.

Tóm lại, nếu bạn muốn khám phá Trung Quốc trong một kỳ nghỉ ngắn, tận hưởng không khí lễ hội hiện đại mà không phải đối mặt với sự đông đúc, Tết Dương Lịch chính là thời điểm lý tưởng.

Tham khảo ngay >> Tour Thượng Hải - Hàng Châu - Bắc Kinh 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội - Tết Dương lịch 2026

Tour Trung Quốc: Nam Ninh - Thái Bình Cổ Trấn - Tương Tư Hồ Trấn 3 ngày 2 đêm từ Hà Nội - Tết Nguyên Đán 2026

4. So sánh và Kinh nghiệm Du lịch Mùa Lễ Hội

4.1. Bảng so sánh nhanh

Đặc điểm	Tết Âm Lịch (Tết Nguyên Đán)	Tết Dương Lịch (New Year’s Day)
Thời gian nghỉ	Khoảng 7-10 ngày (Chính thức)	1 ngày (Mùng 1/1)
Quy mô	Lớn nhất, quan trọng nhất năm	Nhỏ, mang tính chất quốc tế
Ý nghĩa	Đoàn viên, sum họp gia đình, thờ cúng tổ tiên	Chuyển giao năm mới theo lịch quốc tế
Hoạt động chính	Ăn bữa cơm tất niên, cúng giao thừa, thăm hỏi họ hàng, lễ hội đền chùa	Đếm ngược (Countdown), tiệc tùng, mua sắm

Tết Nguyên Đán và Tết Dương (Nguồn: ST)

4.2. Lời khuyên cho Du khách

Du lịch Tết Âm Lịch: Đây là thời điểm diễn ra cuộc "đại di cư" lớn nhất thế giới (Xuân Vận). Bạn cần chuẩn bị tâm lý cho sự đông đúc và đặt vé tàu xe, máy bay sớm nhất có thể. Lưu ý rằng nhiều cửa hàng, nhà hàng nhỏ, dịch vụ có thể đóng cửa trong vài ngày đầu năm. Tuy nhiên, bù lại, đây là cơ hội tuyệt vời để khám phá văn hóa truyền thống đích thực, ngắm pháo hoa và hòa mình vào không khí lễ hội tại các đền chùa lớn.

Du lịch Tết Dương Lịch: Thời gian này thuận tiện hơn cho du khách quốc tế. Mọi dịch vụ, cửa hàng, giao thông công cộng vẫn hoạt động bình thường. Bạn có thể tham gia các sự kiện đếm ngược hiện đại tại các thành phố lớn như Thượng Hải, Quảng Châu mà không lo tắc nghẽn giao thông liên tỉnh.

Tùy vào sở thích, bạn có thể chọn thời điểm phù hợp nhất:

• Nếu muốn trải nghiệm văn hóa truyền thống và không khí gia đình: Chọn Tết Âm Lịch.

• Nếu ưu tiên sự thuận tiện và khám phá thành phố hiện đại: Chọn Tết Dương Lịch.

Vậy tóm lại, Trung Quốc ăn Tết Âm hay Dương? Câu trả lời đã rõ ràng: Tết Nguyên Đán (Tết Âm Lịch) là linh hồn văn hóa, là truyền thống bất diệt, mang giá trị đoàn viên sâu sắc nhất, trong khi Tết Dương Lịch là một sự kiện hiện đại, một ngày nghỉ lễ ngắn gọn.

Nếu bạn muốn cảm nhận trọn vẹn bản sắc, lịch sử và sự ấm áp của nền văn minh Trung Hoa, thì việc khám phá Trung Quốc vào dịp Tết Nguyên Đán chính là trải nghiệm văn hóa sâu sắc và đáng giá nhất. Hãy lên kế hoạch cho chuyến đi của bạn ngay hôm nay để tự mình chứng kiến và hòa mình vào không khí rộn ràng, đầy màu sắc của Tết Nguyên Đán Trung Quốc nhé!

Một số tour du lịch Trung Quốc dịp Tết có lịch đang có lịch khởi hành tại PYS Travel:

Tour Hà Khẩu - Côn Minh - Đại Hải Thảo Sơn 4 ngày 4 đêm từ Hà Nội - Tết Nguyên Đán 2026

Tour Hà Khẩu - Côn Minh - Đại Hải Thảo Sơn 4 ngày 4 đêm từ Hà Nội - Tết Nguyên Đán 2026

Tham khảo chùm tour du lịch Tết 2026 mới nhất tại PYS Travel:

Tour Trong Nước tết Dương lịch 2026

Tour Nước Ngoài tết Dương lịch 2026

Tour Trong Nước tết Nguyên Đán 2026

Tour Nước Ngoài tết Nguyên Đán 2026

Bản Quyền Hình Ảnh: 

PYS Travel luôn tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ về tác phẩm nhiếp ảnh, ảnh chụp của các cá nhân và tổ chức. Chúng tôi luôn cố gắng nỗ lực liên hệ với tất cả các tác giả có ảnh được sử dụng để xin sự cho phép sử dụng ảnh. Nếu có sự sơ xuất hay thiếu sót nào, chúng tôi xin được gửi lời xin lỗi tới các tác giả, chủ sở hữu hình ảnh. Các anh/chị cũng vui lòng gửi phản hồi lại cho PYS Travel: