Sari - Nét đẹp trong văn hóa trang phục Ấn Độ

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về sự hòa quyện hoàn hảo giữa truyền thống và thời trang trong chiếc áo dài đặc trưng này, từ nguồn gốc lịch sử đến những biến thể đương đại.

1. Nguyên Gốc Lịch Sử của trang phục Sari Ấn Độ

Sari là một trong những dấu ấn sâu sắc trong nền văn hóa Ấn Độ, Chiếc áo dài hình chữ nhật không đường may từng được sử dụng để khoác lên người phụ nữ trong suốt 5.000 năm và được hàng trăm triệu phụ nữ từ tiểu lục địa Ấn Độ mặc mỗi ngày và trở thành sự lựa chọn thời trang hàng đầu của phụ nữ thế kỷ 21 khiến câu chuyện về sari trở nên hấp dẫn. Những ghi chép sớm nhất về một loại quần áo tương tự như sari có thể bắt nguồn từ nền văn minh Thung lũng sông Indus phát triển mạnh mẽ từ năm 2800 đến 1800 trước CN ở vùng ngày nay là Tây Bắc Ấn Độ. Nó xuất phát từ "sattika", đây một loại vải dùng để quấn quanh cơ thể. Theo truyền thuyết, Sari được xem như biểu tượng của vẻ đẹp và quyền lực. Trải qua nhiều thế kỷ, nó đã trở thành phần không thể thiếu trong văn hóa và cuộc sống hàng ngày của phụ nữ Ấn Độ.

Trang phục Sari Ấn Độ (Ảnh: Sưu tầm)

Không khó để bắt gặp hình ảnh những bộ sari được thiết kế nhiều màu sắc. Tuy nhiên, mỗi màu sắc đều mang trong mình một ý nghĩa riêng biệt khi mặc chúng. Phụ nữ Ấn Độ có nhiều nét đẹp đáng tự hào. Điều đó càng tôn vinh khi họ mặc những bộ y phục truyền thống lộng lẫy với sắc đỏ chủ đạo. 

2. Đa dạng về kiểu dáng, cấu tạo và chất liệu

2.1. Kiểu dáng

Sari được tất cả phụ nữ Ấn yêu thích. Cho dù đó là phu nhân thuộc tầng lớp thượng lưu trong xã hội, hay chỉ là phụ nữ nông thôn bận rộn cả ngày đều mặc cùng một loại kiểu dáng Sari giống nhau. Kiểu dáng của trang phục sari thay đổi đáng kể theo từng vùng miền trong Ấn Độ. Mỗi vùng có những đặc điểm và phong cách riêng, và điều này thể hiện sự đa dạng và sự giàu có của văn hóa và truyền thống của đất nước này. Dưới đây là một số ví dụ về các kiểu dáng trang phục sari phổ biến theo từng vùng miền:

Miền Nam:
Kanchipuram Sari (Tamil Nadu): Được làm từ lụa chất lượng cao, Kanchipuram sari thường có những hoạ tiết tinh tế như họa tiết temple, hoa văn truyền thống và hình ảnh thiên nhiên. Phần pallu thường có hoa văn lớn và đẹp mắt.

(Ảnh: Sưu tầm)

Kota Sari (Rajasthan): Sari Kota được làm từ sợi bông và có đặc điểm là vải nhẹ và thoáng mát. Chúng thường có hoa văn mỏng và tinh tế.

Miền Bắc:
Banarasi Sari (Uttar Pradesh): Được làm từ lụa cao cấp và thường có hoạ tiết kim loại như vàng hoặc bạc. Các họa tiết truyền thống bao gồm hoa văn, đại diện cho văn hóa Hindu và Islam.

Banarasi Sari truyền thống và sang trọng (Ảnh: Sưu tầm)

Chanderi Sari (Madhya Pradesh): Chanderi sari là một sự kết hợp giữa lụa và bông, có hoa văn mảng như chex (hình thoi) hoặc buti (họa tiết nhỏ).

Miền Đông:
Baluchari Sari (West Bengal): Sari Baluchari thường có họa tiết chuyện truyền thống, thể hiện các câu chuyện từ Ramayana hoặc Mahabharata. Chúng thường sử dụng màu sắc đậm và tươi sáng.
Tant Sari (West Bengal): Tant sari là một loại sari bông dệt thủ công, thường có hoa văn nhẹ nhàng và màu sắc tươi sáng.

Miền Tây:
Bandhani Sari (Gujarat và Rajasthan): Sari Bandhani có hoạ tiết nút được tạo bằng cách buộc vải trước khi nhuộm. Chúng thường có màu sắc tương phản và rực rỡ.
Leheriya Sari (Rajasthan): Sari Leheriya có họa tiết sóng nằm ngang trên dải vải, tạo nên vẻ đẹp vùng sa mạc và thủy triều.

Trang phục Sari Ấn Độ (Ảnh: Sưu tầm)

2.2. Cấu tạo

Bộ trang phục sari là một trang phục truyền thống của phụ nữ Ấn Độ và có kiểu dáng độc đáo cùng cấu tạo phức tạp. Dưới đây là mô tả về cấu tạo cơ bản của bộ trang phục sari:

Dải vải chính (Sari): Dải vải chính là phần quan trọng nhất của bộ trang phục sari. Đây là tấm vải dài và hẹp, thường có chiều dài khoảng 4 đến 9 mét và chiều rộng từ 1 đến 1,5 mét. Dải vải này được quấn xung quanh cơ thể phụ nữ, tạo nên các lớp vải xếp chồng lên nhau.

Blouse (Choli): Blouse, còn được gọi là choli, là một áo nhỏ được mặc bên trong dải vải chính. Nó có thể có nhiều kiểu dáng khác nhau, nhưng thường có dây đeo hoặc cài ở phía sau cổ. Blouse thường để lộ một phần của bụng và lưng phía trên.

Vòng eo (Petticoat): Vòng eo, còn gọi là petticoat, là một chiếc váy nhỏ được mặc dưới dải vải chính. Nó giúp tạo độ xốp và giữ cho dải vải chính bám sát vào cơ thể một cách dễ dàng.

Khóa chân (Pallu or Anchal): Đây là phần đầu dải vải chính, thường được quấn xung quanh vai và để tự do treo xuống phía sau hoặc phía trước. Khóa chân có thể được trang trí bằng các hoạ tiết, đính kết hoặc thêu thùa phức tạp.

(Ảnh: Sưu tầm)

Cách quấn: 

Cũng giống như trang phục áo dài truyền thống của người Việt Nam, trang phục hanbok truyền thống của người Hàn Quốc,… trang phục sari truyền thống của người Ấn Độ được xem như là một bộ trang phục đẹp và thiêng liêng nhất, nó không chỉ đại diện cho người phụ nữ mà còn thể hiện nét đặc trưng văn hóa của người Ấn Độ. 

Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách mặc trang phục sari Ấn Độ, nhiều người nhìn bề ngoài thì nghĩ nó khá phức tạp, tuy nhiên nếu như bạn nắm được cách mặc trang phục sari thì chắc chắn sẽ dễ dàng hơn. Quy trình quấn sari là một phần quan trọng của việc mặc sari. Cách quấn có thể khác nhau tùy theo vùng miền và phong cách. Trước khi mặc sari thì việc đầu tiên mà phụ nữ Ấn Độ phải làm đó là mặc áo bó sát người, che vai và ngực, phần eo và cánh tay có thể để trần nhưng tuyệt đối không được để hở chân và đùi.

Tuy có một số chi tiết cách tân nhưng bộ trang phục sari vẫn được giữ nguyên kiểu dáng thiết kế, không làm mất đi nét truyền thống cũng như nét đặc trưng văn hóa của người Ấn Độ. Bộ trang phục Ấn Độ đẹp với phần vải quấn quanh eo là phần quan trọng của bộ trang phục và đối với người Ấn Độ thì việc bộ trang phục sari đó đẹp hay xấu là phụ thuộc vào phần này.

Phần vải quấn quanh được thiết kế và sáng tạo với rất nhiều cách quấn khác nhau, thông thường thì các chị em phụ nữ Ấn Độ sử dụng phần vải này để quấn quanh eo hoặc vắt qua vai. Tuy trang phục Sari là một trang phục khá kin đáo, nó không mang lại nét đẹp khỏe khoăn, trẻ trung cho người mặc nhưng nó có thể giúp cho người mặc che bớt được những khuyết điểm của cơ thể một cách tinh tế nhất.

Ngoài ra họ còn kết hợp bộ trang phục sari thường được kèm theo các phụ kiện như đồ trang sức, khuyên cài tóc, túi xách truyền thống và những chiếc khăn đội đầu điều đó một phần nào cũng làm cho bộ trang phục thêm đặc sắc và riêng biệt.

2.3. Chất liệu

Trang phục sari có thể được làm từ nhiều loại chất liệu khác nhau, từ các loại vải tự nhiên như lụa và bông đến các vật liệu nhân tạo như satin và georgette. Sự lựa chọn về chất liệu thường phụ thuộc vào mục đích sử dụng, mùa và phong cách thiết kế. 

Tùy theo hoàn cảnh mà người phụ nữ Ấn Độ chọn cho mình màu sắc phù hợp: phụ nữ góa chồng thường mặc sari trắng và không đeo trang sức, Phụ nữ có thai sẽ mặc sari màu vàng trong 7 ngày, còn những người phụ nữ có vị trí thấp trong xã hội thì thường mặc Sari màu xanh lá của đạo Hồi và áo màu xanh da trời. Còn vào ngày cưới, các cô dâu Ấn Độ thường diện trang phục màu đỏ, nhiều họa tiết, hoa văn, mang đậm bản sắc dân tộc. Màu đỏ và vàng tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý. Theo ghi nhận, có tới hơn 80 cách để mặc Sari và được phân loại theo từng khu vực địa lý, dân tộc nơi đây

Đa dạng màu sắc trong trang phục Sari (Ảnh: Sưu tầm)

Phụ nữ tầng lớp danh môn quý tộc thường mặc Sari làm bằng vải tơ lụa. Có bộ còn khảm nạm đá quý hoặc pha lê trong suốt ở trước thân áo, tạo nên ánh sáng chói lóa. Thông thường, những người này, mỗi người có hơn chục chiếc, hay hơn trăm chiếc Sari có màu sắc và họa tiết khác nhau. Căn cứ vào tâm trạng của bản thân, sở thích hoặc tùy từng trường hợp mà lựa chọn để mặc. Còn những phụ nữ bình dân phần lớn mặc Sari vải bông hoặc sợi bông, số lượng hoa văn cũng tương đối ít.

3. Tầm quan trọng của Sari trong văn hóa Ấn Độ

Sari không chỉ đơn thuần là một loại trang phục, mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo và đa dạng. Bộ váy áo này được thiết kế tỉ mỉ, công phu với nhiều chi tiết được thêu hoàn toàn bằng tay, khi may một bộ trang phục này điều quan trọng nhất chính là chọn vải và màu sắc của nó. Bởi màu sắc là yếu tố quyết định ý nghĩa của chủ nhân khi mặc nó. Sau đó là đến thiết kế với các họa tiết in và thêu tay để may Sari.  Mỗi bộ trang phục đẹp như vậy nó là một kiệt tác, vừa thể hiện vẻ đẹp của kỹ thuật thêu vừa thể hiện được sự khéo léo và tâm huyết của người phụ nữ trong từng đường kim, mũi chỉ. 

Khi mặc Sari, đầu tiên phụ nữ Ấn Độ phải mặc áo bó sát người, che vai và ngực, cánh tay và eo có thể để trần, nhưng tuyệt đối không để hở đùi và chân, vì người Ấn quan niệm chân thể hiện địa vị cao thấp, nên phụ nữ Ấn tuyệt nhiên không thể để lộ phần chân.

Sari là biểu tượng quan trọng của văn hóa và truyền thống Ấn Độ. Nó không chỉ thể hiện sự đa dạng của các vùng miền trong nước mà còn là biểu tượng kết nối với quá khứ, tôn vinh các giá trị và lịch sử vùng miền. Sari thể hiện sự tôn vinh nữ tính và là một biểu tượng của sự quý phái và thanh lịch. Trong xã hội Ấn Độ, sari thường được mặc trong các dịp quan trọng như hôn lễ, lễ hội, và các sự kiện truyền thống.

(Ảnh: Sưu tầm)

Nhiều sari có họa tiết và mẫu mã mang ý nghĩa tôn giáo và tâm linh. Ví dụ, một số sari có các hình ảnh về các vị thần và biểu tượng tôn giáo khác, họa tiết voi biểu tượng cho nước, cho của cải, sự sinh sôi nảy nở và may mắn. Họa tiết xà cừ thì lại biểu tượng cho sự thần thánh và linh thiêng.  

Nét đẹp trong trang phục Sari (Ảnh: Sưu tầm)

Sari phản ánh sự đa dạng vùng miền của Ấn Độ thông qua cách quấn, kiểu dáng và hoạ tiết khác nhau. Mỗi vùng có phong cách và cách quấn sari riêng, thể hiện sự độc đáo của văn hóa địa phương. Đóng vai trò quan trọng trong ngành thời trang Ấn Độ và có sự ảnh hưởng đáng kể đến thị trường kinh tế. Cả người mua lẫn những người làm ra sari đều ảnh hưởng. Trong một thế giới đa dạng thời trang hiện đại, sari vẫn giữ được vị thế của mình như một biểu tượng văn hóa và giữ vẻ đẹp truyền thống, khiến nó trở nên đặc biệt và quý báu.

Có thể bạn quan tâm: Trang phục Ấn Độ - sự đa dạng gắn liền với nền văn hóa lâu đời

4. Sự khác biệt giữa Sari truyền thống và hiện đại

Trang phục sari trong xã hội hiện đại và ngày xưa đã trải qua những sự thay đổi đáng kể, phản ánh sự phát triển của thời gian, văn hóa và thị hiếu. Dưới đây là một cái nhìn sâu hơn vào sự thay đổi này:

Sari truyền thống: 

Trước đây sari thường có kiểu dáng truyền thống, với quấn quanh cơ thể và phần còn lại được đặt lên vai. Sari có xu hướng sử dụng nhiều chất liệu tự nhiên như lụa và bông. Sari truyền thống thường được làm từ các chất liệu tự nhiên như lụa và bông. Những chất liệu này mang trong mình vẻ đẹp truyền thống và giá trị văn hóa, có những hoạ tiết truyền thống như hoa văn temple và bù nhìn. Màu sắc cũng thường sử dụng màu đậm và rực rỡ. Sari truyền thống thường được mặc trong các dịp trọng đại như hôn lễ, lễ hội và các sự kiện quan trọng. Nó thể hiện sự quý phái và tôn thờ giá trị truyền thống và thể hiện tính toàn diện và thanh lịch qua cách mặc và cách quấn. 

Trang phục Sari (Ảnh: Sưu tầm)

Sari ngày nay

Trong thời đại ngày nay, sari đã được làm mới với sự kết hợp khéo léo giữa truyền thống và thời trang đương đại. Những thiết kế sari hiện đại với cắt xẻ táo bạo, kết hợp với áo crop-top, áo khoác biker, thậm chí là giày sneakers, đã tạo nên sự tương phản hấp dẫn và độc đáo trong bộ trang phục, và thậm chí có thể mặc giống như váy. Những sự thay đổi này thể hiện sự thích ứng với cuộc sống đương đại và thị hiếu mới.Trong thời đại hiện đại, sari đã sử dụng nhiều loại chất liệu khác nhau như satin, georgette, crepe và vải nhân tạo. Sự đa dạng về chất liệu tạo ra một loạt các lựa chọn cho người mặc và thể hiện tính sáng tạo trong thiết kế, đa dạng hoạ tiết và màu sắc hơn. Người mặc có thể lựa chọn từ các hoạ tiết hình học, hoa văn tối giản đến các màu pastel nhẹ nhàng. Sari đã thích ứng với nhiều dịp khác nhau. Người mặc có thể chọn sari cho dự tiệc, sự kiện công việc, hoặc thậm chí là hàng ngày, tùy thuộc vào sự kiện và tâm trạng.

Ngày nay, mặc dù cuộc sống hiện đại đem lại nhiều sự thay đổi trong thời trang, nhưng Sari vẫn giữ được nét quyến rũ và dấu ấn riêng của mình đứng vững và không bao giờ lỗi thời. Điều nay cũng đã góp phần một lần nữa khẳng định vẻ đẹp của các giá trị văn hóa và phụ nữ Ấn Độ.

(Ảnh: Sưu tầm)

Có thể nói Sari Ấn Độ không chỉ là một trang phục truyền thống mà còn thể hiện sự đa dạng và phong cách trong thời trang hiện đại. Sự hòa quyện hoàn hảo giữa truyền thống và thời trang đã tạo nên một biểu tượng độc đáo, thể hiện sự sáng tạo và cái đẹp của văn hóa Ấn Độ. Sari tiếp tục tồn tại và phát triển trong thế giới ngày nay, là một phần quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống và tủ đồ của phụ nữ Ấn Độ. Nếu bạn có cơ hội đến với Ấn Độ thì nên thử mặc sari một lần nhé! Chắc chắn bạn sẽ thấy được sự thú vị, tuyệt vời trong đó.

Bạn cũng có thể tham khảo các Tour Ấn Độ đang có nhiều ưu đãi lớn của PYS Travel: 

Tour Tam giác vàng Ấn Độ

Tour Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ TP.HCM

Tour Kashmir Ấn Độ

Tour Kashmir Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour Kashmir Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ TP.HCM

Tour Hành hương Ấn Độ của PYS Travel

Tour hành hương Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour hành hương Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ TP.HCM