Mang nét huyền bí phương Đông, đất nước Ấn Độ ẩn giấu những nét văn hóa tôn giáo, kiến trúc và lịch sử lâu đời, những truyền thuyết chứa sức quyến rũ riêng biệt, những phong tục độc đáo,... tất cả đã tạo nên cho Ấn Độ một màu sắc thần tiên huyền bí. Hành trình trở về với cuội nguồn linh thiêng của đất Phật phải kể đến địa danh thành Xá Vệ - một trong những địa điểm tuyệt vời đối với bất cứ du khách nào trên thế giới. 

I. Giới thiệu đôi nét về Thành Xá Vệ - Savatthi

Thành Xá Vệ còn gọi là Savatthi, thủ phủ của vương quốc Kosala cổ đại. Ngày nay, thuộc hai ngôi làng rộng lớn có tên ghép đôi là Sahet - Mahet nằm trên bờ  sông Rapti trong phần đất biên giới giữa hai quận Gonda và Bahraich, tiểu bang Uttar Pradesh miền bắc Ấn Độ, cách xa đường bộ khoảng 12 dặm (miles) phía tây thị trấn Balrampur (tiểu bang Uttar Pradesh). Cách thủ phủ Lucknow của Utta Pradesh 170km và cách Palrampur 29km.

 Thành Xá Vệ (Ảnh: Sưu tầm)

Khoảng 45 năm hoằng hóa độ sanh, Đức Phật đã trải qua 24 mùa an cư nơi thành Xá Vệ, riêng tịnh xá Kỳ Viên, Đức Phật đã an cư đến 19 lần. Điều đó đủ cho chúng ta thấy được tầm quan trọng và uy thế của thành Xá Vệ nói chung đối với sự phát triển của Phật giáo lớn lao biết dường nào. 

Thành Xá Vệ (Ảnh: Sưu tầm)

 Thành phố cổ Xá Vệ giờ đây chỉ còn là hai quần thể phế tích, được gọi trong tiếng Ấn Độ là Sahet - Mahet, trải rộng trên khu đất 21km về phía tây Balarampur. Sahat là tên khảo cổ của khu vực chùa Kỳ Viên. Mahet là tên khảo cổ của khu vực ngoài Kỳ Viên, gồm thành phố Xá Vệ cổ đại. 

II. Thành Xá Vệ Savatthi qua các thời kỳ lịch sử

 1. Thành Xá Vệ trước thời Đức Phật Đản Sanh (623 trước tây lịch) 

Theo nhà khảo cổ Anh quốc Alexander Cunningham và học giả Ấn Độ, Xá Vệ thời xưa trước khi Đức Phật ra đời là do vua Sravasta con vua Yuvanasva thuộc chủng tộc Thái Dương kiến lập đầu tiên cho nên thành phố này được đặt tên Sravasti. Ngày nay Ayodhya là quận Oudh nằm về phía đông bắc tiểu bang Uttar Pradesh.

2. Thành Xá Vệ vào thời Đức Phật tại thế (623-543 trước tây lịch)

 Vào thời Đức Phật tại thế, Xá Vệ là kinh đô của nước Kiều Tát La dưới quyền trị vị của vua Pasenadi hay Ba Tư Nặc. Vương quốc Kosala bấy giờ nằm về phía tây nam thành Ca Tỳ La Vệ, kinh đô tiểu quốc Thích Ca - quê hương của Đức Phật và hướng bắc của hai nước Ca Di và Ma Kiệt Đà. 

 Tranh vẽ về Đức Phật (Ảnh: Sưu tầm)

3. Thành Xá Vệ qua các thời đại sau ngày Đức Phật nhập niết bàn (543 trước Tây Lịch)

Sử liệu về Xá Vệ sau ngày đức Thế Tôn diệt độ trải qua nhiều thời đại thuộc các vương triều khác nhau. Cụ thể: 

- Xá Vệ thời Vua A Dục - Asoka (273-232 trước tây lịch) thuộc vương triều Maurya 

- Xá Vệ dưới triều đại Sunga (185 - 73 trước tây lịch)

- Xá Vệ dưới vương triều Kushans (48- 220 trước tây lịch)

- Xá Vệ dưới vương triều Guptas

- Xá Vệ dưới triều đại vua Harsha - Vardhana

4. Thành Xá Vệ từ thế kỷ 19 đến ngày nay 

Trong vòng gần 50 năm trở lại đây, các Phật tử đầu tiên nghĩ đến công tác trùng tu và phát triển Phật tích Xá Vệ là người Trung Hoa và Miến Điện. Có thể chia di tích tại đây làm hai khu vực chính: 

- Vườn ông Cấp Cô Độc (Jetavana) và chùa Kỳ Viên (Jetavana Vihara) tức làng Sahet ngày nay thuộc quận Gonda, tiểu bang Uttar Pradesh, miền bắc Ấn Độ, nơi xưa kia Đức Phật thường trú 24 năm 

- Kinh thành Xá Vệ (Sravasti City) tức làng Mahet, nay thuộc quận Bahraich, tiểu bang Uttar Pradesh, nơi vua Ba Tư Nặc nước Kiều Tát La đóng đô ngày trước

Thành Xá Vệ ngày nay (Ảnh: Sưu tầm)

Tứ động tâm phật giáo bao gồm:

Lumbini (Lâm Tỳ Ni) nơi Phật đản sanh

Bodhgaya (Bồ Đề Đạo Tràng) nơi Phật thành đạo

Sarnath (Lộc Uyển) nơi Phật chuyển pháp luận - thuyết pháp lần đầu tiên cho năm anh em Kiều Trần Như

Kusinara (Câu Thi Na) nơi Phật nhập Niết bàn.

Bốn nơi này là Thánh địa rất thiêng liêng, khiến cho khách hành hương xúc động, chấn động mạnh mẽ khi đến chiêm bái tại đây và từ đó tăng trưởng niềm tin, tình tấn hơn trong sự nghiệp tự lập.

Tham khảo ngay tour hành hương Ấn Độ:

Tour Hành hương Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour Hành hương Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ HCM

III. Các điểm tham quan nổi bật khi đến Thành Xá Vệ - Savatthi

1. Kỳ Viên Tịnh Xá (Jetavana Vihara)  

Đây là nơi  Đức Phật đã thuyết pháp cho tăng đoàn trong 24 mùa an cư kiết hạ. Nơi đây được xem là một trong những ngôi tịnh xá nổi tiếng vào  thời Đức Phật, được nhắc nhiều trong kinh sách. Lịch sử hình thành ngôi tịnh xá gắn liền với vị đại thí chủ Cấp Cô Độc, trở thành một câu chuyện huyền thoại khiến nhiều người biết đến. 

 Kỳ Viên Tịnh Xá (Ảnh: Sưu tầm)

Ngôi tịnh xá được xây dựng bởi một người tín đồ tên là Anathapindika, ông đã dành nhiều công sức và tài sản để xây dựng Kỳ Viên Tịnh Xá cho Đức Phật và các vị Tăng ni. Tịnh xá bao gồm nhiều phòng thờ, hành lang và khu vực tu học. 

 Kỳ Viên Tịnh Xá (Ảnh: Sưu tầm)

2. Cây Bồ Đề Ananda

Từ cổng chính Kỳ Viên tịnh xá đi vào khoảng 30m, phía bên phải chúng ta nhìn thấy một cây Bồ Đề thật to nằm sát bên lối đi, có hàng rào bao bọc để bảo vệ . Đó chính là cây Bồ Đề của Ngài A Nan Đà trồng. 

 Cây Bồ Đề Ananda (Ảnh: Sưu tầm)

Cây Bồ Đề Ananda được trồng làm biểu tượng hiện thân của Đức Phật cho những Phật tử, cư sĩ đến đảnh lễ trong thời gian Đức Phật vắng mặt hay giảng pháp ở những nơi khác. Giống cây Bồ Đề là giống cây thiêng trong Phật giáo vì Đức Phật được cho là đã giác ngộ ở dưới một gốc cây Bồ Đề. Cây Bồ Đề Ananda là một nhánh của cây Bồ Đề ở Sri Lanka trồng từ nhành chiết của cây Bồ Đề nguyên thủy tại Bồ Đề Tịnh Xá. 

 Cầu nguyện tại cây Bồ Đề Ananda (Ảnh: Sưu tầm)

3. Nền nhà Cấp Cô Độc 

Cách Kỳ Viên tịnh xá không xa có hai nền tháp cũ gần nhau khoảng 100m, đó là nền nhà của ông Cấp Cô Độc và nền thấp của tôn giả Vô Não (Angulimala). Riêng nền tháp của tôn giả Vô Não không còn nguyên vẹn như nền nhà của Cấp Cô Độc mà nó chỉ là một khối gạch cũ với nhiều đường hầm và lối đi lỏm chỏm đá gạch. Một trong những dấu tích còn sót lại thể hiện ý nghĩa lịch sử và gợi nhắc du khách những câu chuyện thông qua dấu tích xưa sót lại. 

 Nền nhà Cấp Cô Độc (Ảnh: Sưu tầm)

4. Giảng đường Lộc Mẫu

Cách Kỳ Viên Tịnh Xá khoảng 5km có một vườn xoài và một bức tường đổ, được cho là khu giảng đường Lộc Mẫu do nữa thí chủ Tỳ Xá Khư (Visakha) cúng dường. Bà là người rất tín mộ Phật và phát tâm làm một ngoại hộ thiện tri thức, cúng dường mọi nhu cầu cho tăng ni tu học tại kinh thành này. Bà đã dành một khu vườn xoài lớn, thoáng mát và rộng rãi cho Phật và chúng tăng. Trong khuôn viên này, bà xây dựng một ngôi đại giảng đường nằm ở phía Đông của khu vườn. 

5. Tháp Angulimala

Đối diện với tháp của ông Cấp Cô Độc là tháp của ngài Vô Não (Angulimala). Tương truyền, trước khi xuất gia, Ngài là người theo tà thuyết ngoại đạo với niềm tin mù quáng và lòng đầy những đố kỵ, vong chấp. Nhờ lòng từ bi, đức bao dung của Đức Như Lai mà ngài đã tỉnh ngộ, quay về nương tựa chánh pháp, tinh tấn tu tập, dứt bỏ nguồn mê và thành tựu đạo quả. 

 Tháp Angulimala (Ảnh: Sưu tầm)

Thông qua những chia sẻ trên, hy vọng bạn sẽ có thêm nhiều nhiều kiến thức về du lịch Thành Xá Vệ và lựa chọn những điểm đến phù hợp trong hành trình tìm về cuội nguồn Đức Phật. Chúc bạn và những người thân yêu sẽ có chuyến đi trọn vẹn, ghi lại được nhiều kỉ niệm đẹp cùng nhau và khám phá nền văn hóa, lịch sử, tôn giáo của đất nước Ấn Độ.

Chần chờ gì nữa, khám phá ngay tour hành hương hấp dẫn của PYS Travel:

Tour hành hương Ấn Độ - Nepal 7 ngày 7 đêm từ Hà Nội

Tour hành hương Ấn Độ - Nepal 7 ngày 7 đêm từ TP.HCM 

Bản Quyền Hình Ảnh:

PYS Travel luôn tôn trọng bản quyền về các tác phẩm nhiếp ảnh, ảnh chụp của các cá nhân và tổ chức. Chúng tôi luôn cố gắng nỗ lực liên hệ với tất cả các tác giả có ảnh được sử dụng để xin sự cho phép sử dụng ảnh. Nếu có sự sơ suất hay thiếu sót nào, PYS Travel xin gửi lời xin lỗi đến các tác giả, chủ sở hữu hình ảnh. Anh/ chị cũng vui lòng phản hồi lại cho PYS Travel: https://pystravel.vn/ban-quyen-hinh-anh.