Sông Ấn nơi khởi nguồn của nền văn hóa Ấn Độ

1. Đôi nét về dòng sông Ấn

Sông Ấn Độ gọi tắt là Sông Ấn (Sindh darya), còn được ghi lại là Sindhu (tiếng Phạn), Synthos (tiếng Hy Lạp), và Sindus (tiếng Latinh), là con sông chính của Pakistan. Trước năm 1947 khi xảy ra Ấn Hồi phân chia thành hai quốc gia Ấn Độ và Pakistan thì sông Ấn là con sông lớn thứ nhì sau sông Hằng của xứ Ấn Độ ở vùng Nam Á. Con sông này có vai trò quan trọng về mặt văn hóa lẫn thương mại của cả khu vực, nó đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, tín ngưỡng, tôn giáo của người dân Ấn Độ. Địa danh "Ấn Độ" cũng xuất phát từ tên của con sông này.

Sông Ấn là con sông lớn thứ 2 của Ấn Độ, chỉ sau sông Hằng (Ảnh: sưu tầm)

Sông Ấn này bắt nguồn từ Tây Tạng, chảy từ dãy núi Himalaya theo hướng Đông nam lên tây bắc qua Kashmir trước khi rẽ về hướng nam, chếch tây nam tây nam sau khi vào địa phận Pakistan. Chiều dài của sông Ấn tùy theo cách đo đạc, dao động từ 2.900 đến 3.200 km. Sông Ấn là cái nôi của một nền văn minh cổ đại nơi đã sớm xuất hiện những đô thị đầu tiên trên thế giới. 

2. Lịch sử hình thành sông Ấn

Sông Ấn có quá trình hình thành lâu đời cùng nền văn minh sông Ấn (Ảnh: sưu tầm)

Nền văn minh thung lũng sông Ấn là một trong bốn nền văn minh của thế giới cổ đại, ba nền văn minh cổ đại khác là nền văn minh Lưỡng Hà (Mesopotamia), nền văn minh Ai Cập cổ đại và nền văn minh Trung Hoa. Các đô thị chính của nền văn minh thung lũng sông Ấn, chẳng hạn như Harappa và Mohenjo Daro đã ra đời vào khoảng năm 3000 TCN, và là hiện thân của những khu vực con người cư trú lớn nhất trong thế giới cổ đại. Nơi đây cũng là nơi bắt nguồn của sự hình thành nền văn minh sông Ấn.

3. Dòng chảy và các nhánh của sông Ấn

Thượng nguồn của sông Ấn nằm ở Tây Tạng, bắt đầu ở hợp lưu của hai con sông: sông Sengge và sông Gar, nhận nước từ núi Nganglong Kangri và Gangdise Shan. Sông Ấn sau đó chảy theo hướng đông bắc-tây nam tới Gilgit-Baltistan ở phía nam của dãy núi Karakoram, sau đó dần dần chuyển hướng theo hướng nam, ra khỏi các vùng núi ở đoạn giữa Peshawar và Rawalpindi. Nó bị đắp đập ngăn nước ở khu vực này, tạo ra hồ chứa nước Tarbela. Phần còn lại trên hành trình của nó ra tới biển là các khu vực đồng bằng của Punjab và Sind, và dòng chảy của nó bị chậm đi rất nhiều. Nó nối với sông Panjnad tại Mithankot. Chảy qua Hyderabad, nó kết thúc tại khu vực đồng bằng châu thổ lớn ở phía đông nam Karachi.

Sông Ấn có hệ thống dòng chảy tương đối đồ sộ (Ảnh: sưu tầm)

Là một con sông lớn và quan trọng bậc nhất Ấn Độ nên sông Ấn cũng có hệ thống các nhánh sông tương đối đồ sộ. Hơn nữa, sông Ấn cũng là một dòng sông phức tạp do hình thành từ việc hợp nhất của nhiều dòng sông nhỏ. Các núi non và dãy núi Himalaya ở phía Bắc tạo ra nhiều phụ lưu lớn Các nhánh sông bắt nguồn từ sông Ấn bao gồm Sông Gilgit, Sông Gizar, Sông Hunza, Sông Gumal, Sông Zhob, Sông Kabul, Sông Kunar, Sông Sutlej, Sông Shyok, Sông Beas, Sông Chenab, Sông Jhelum  và Sông Ravi.

4. Vùng địa chất, dân cư và sinh vật tại sông Ấn

4.1. Địa chất

Sông Ấn cung cấp trầm tích cho quạt trầm tích ngầm Indus, đây là một thể trầm tích lớn thứ hai trên Trái Đất với khoảng 5 triệu km³ vật liệu bị xói mòn từ các dãy núi. Các nghiên cứu về trầm tích trong các sông hiện đại chỉ ra rằng, dãy núi Karakoram ở miền bắc Pakistan và Ấn Độ là nguồn vật liệu quan trọng nhất, còn Himalaya là nguồn lớn thứ 2, hầu hết qua các sông lớn của Punjab (Jhelum, Ravi, Chenab, Beas và Sutlej).

(Ảnh: sưu tầm)

Phân tích về trầm tích từ biển Ả Rập đã chứng minh rằng trước 5 triệu năm trước Sông Ấn không kết nối với các sông ở Punjab mà nối vào sông Hằng và bị bắt dòng vào thời điểm sau đó. Các công trình trước đó cho thấy rằng cát và bột ở phía tây của Tây Tạng đã được mang đến biển Ả Rập vào 45 triệu năm trước, ám chỉ sự tồn tại của sông Ấn cổ đại vào thời đó. Ở vùng Nanga Parbat, việc xói mòn lớn do sông Ấn sau khi bị cướp dòng và đổi hướng qua vùng đó được cho là đã làm lộ các đá ở tầng nông và trung bình lên bề mặt.

4.2. Đời sống dân cư

Sông Ấn là huyện thoại cho cuộc sống của hàng triệu người dân Ấn Độ. Nông dân dọc theo các bang Bihar và West Bengal sử dụng nước sông để canh tác lúa mì, lúa gạo và các loại cây trồng khác. Các thị trấn và thành phố như Patna, Varanasi và Kolkata đã phát triển trên bờ sông và trở thành những trung tâm văn hóa và kinh tế quan trọng.

Cuộc sống dân cư ở đây đã hình thành từ lâu đời (Ảnh: sưu tầm)

Đặc biệt, Sông Ấn có vai trò quan trọng trong tôn giáo Ấn Độ, đặc biệt là Hindu và Phật giáo. Sông được tôn thờ và coi là nơi linh thiêng, nơi mà những người tiếp tục gia đình hoặc bạn bè đã qua đời được truyền đi. Một số người còn lựa chọn xả xác của người thân ra sông để được tẩy tội.

Dân cư nơi đây phụ thuộc rất nhiều vào sông Ấn (Ảnh: sưu tầm)

Dân Ấn Độ có tình yêu và tôn trọng sâu sắc đối với sông Ấn. Các lễ hội và nghi lễ xã hội thường liên quan đến sông, và người dân thường tổ chức các hoạt động như tắm và lưu diễn dọc theo bờ sông, tôn vinh và trân trọng sự sống và phong cách sống của sông Ấn.

4.3. Sinh vật

Sinh vật ở khu vực cũng có sự đa dang nhất định (Ảnh: sưu tầm)

Cá heo sông Ấn là một phân loài của cá heo chỉ tìm thấy ở sông Ấn. Trước kia, chúng đã từng tồn tại ở các sông nhánh của sông Ấn. WWF xếp loài này là một trong những loài trong bộ Cá voi nguy cấp với chỉ còn khoảng 1000 cá thể. Cá palla (Hilsa ilisha) sống trong sông này là đặc sản của người dân sống dọc theo hai bờ sông. Nằm ở phía đông nam Karachi, đồng bằng châu thổ lớn được các nhà bảo tồn sinh thái đánh giá là một trong những khu sinh thái quan trọng nhất của thế giới.

Có thể bạn quan tâm Phân biệt Sông Hằng và Sông Ấn - 2 dòng chảy nổi tiếng Ấn Độ

5. Tầm quan trọng của nguồn nước sông Ấn

Sông Ấn vẫn được coi là cái nôi phát tích ra nền văn minh Ấn Độ cổ đại, được coi là nguồn sống chính của người dân tại tiểu lục địa Ấn Độ từ thời xa xưa. Tên của con sông này cũng chính là nguồn gốc tên gọi của đất nước Ấn Độ hiện nay. Ngọn nguồn của sông Ấn bắt đầu từ cao nguyên Tây Tạng và các ngọn của dãy núi lớn nhất thế giới Himalaya, nay nằm trong lãnh thổ các bang Himachal Pradesh và Jammu và Kashmir của Ấn Độ. 

Sông Ấn có vai trò quan trọng trong đời sông và văn hóa của người dân Ấn Độ (Ảnh: sưu tầm)

Dòng chính cùng các phụ lưu của sông Ấn tập hợp rồi chảy vào lãnh thổ Pakistan tại các tỉnh Sindh và Punjab trước khi đổ ra biển Arab ở phía Nam của thành phố Karachi.

Đóng vai trò kinh tế quan trọng nên sông Ấn cũng trở thành nguyên nhân tranh chấp giữa Ấn Độ và Pakistan (Ảnh: sưu tầm)

Sông Ấn cung cấp nguồn nước quan trọng cho nền kinh tế Ấn Độ. Ngoài vai trò là nguồn nước sinh hoạt, con sông này còn có giá trị cung cấp các tiềm năng thủy điện lớn. Đây chính là nguyên nhân gây nên những tranh cãi về nguồn nước với nước láng giềng Pakistan. Vì thế mà sông Ấn vẫn luôn là một trong những điểm nghẽn trong quan hệ Ấn Độ - Pakistan.

6. Tác động của con người đối với sông Ấn

Sông Ấn là một con sông quan trọng, có vai trò to lớn đối với đời sống kinh tế - xã hội của khu vực Nam Á. Tuy nhiên, con người đã tác động đến sông Ấn theo cả chiều hướng tích cực và tiêu cực.

Về mặt tích cực, con người đã khai thác nguồn nước của sông Ấn để phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất. Nước sông Ấn được sử dụng để tưới tiêu cho các cánh đồng, cung cấp nước cho các nhà máy, xí nghiệp, và phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, sông Ấn còn là một nguồn năng lượng quan trọng, với nhiều đập thủy điện được xây dựng trên sông.

Nguồn nước sông Ấn phục vụ cho sinh hoạt của người dân (Ảnh: Sưu tầm)

Tuy nhiên, con người cũng đã tác động tiêu cực đến sông Ấn, dẫn đến tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Nước sông Ấn hiện nay bị ô nhiễm bởi các chất thải công nghiệp, sinh hoạt, và nông nghiệp. Tình trạng ô nhiễm này đã gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, và đe dọa đến hệ sinh thái của sông Ấn.

Ngoài ra, con người cũng đã xây dựng các đập thủy điện trên sông Ấn, ảnh hưởng đến dòng chảy của sông. Điều này đã gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái, và đời sống của người dân ở hạ lưu sông.

|
Nước sông Ấn có rất nhiều rác thải và chất thải công nghiệp (Ảnh: Sưu tầm)

Để bảo vệ sông Ấn, cần có sự chung tay của tất cả mọi người. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh mẽ để ngăn chặn tình trạng ô nhiễm sông Ấn. Người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, không xả rác thải ra sông Ấn.

Sông Ấn không chỉ là một con sông quan trọng về mặt địa lý, mà còn là một phần quan trọng trong phong tục văn hóa Ấn Độ và tín ngưỡng của Ấn Độ. Sự sống và phát triển của hàng triệu người dân Ấn Độ đã được sự ảnh hưởng của sông này, và nhờ đó, sông Ấn đã trở thành một biểu tượng của đất nước này. Nếu bạn cũng muốn một lần được ngắm nhìn sông Ấn cũng như khám phá cuộc sống của người dân nơi đây thì chần chừ gì nữa mà không tham khảo ngay một số tour du lịch Ấn Độ của PYS Travel ngay thôi.

Dưới đây là những tour du lịch Ấn Độ hiện có tại PYS Travel:

Tour du lịch Ấn Độ

Tour Tam giác vàng Ấn Độ

Tour Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ TP.HCM

Tour Kashmir Ấn Độ

Tour Kashmir Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ Hà Nội

Tour Kashmir Ấn Độ 6 ngày 5 đêm từ TP.HCM